Stressvrij leven? Echt niet!
Voor de grap zocht ik op internet de remedie voor een stressvrij leven. Binnen een halve seconde verschenen er ruim 66.000 pagina’s met tips en antwoorden voor een leven zonder stress. Van simpele manieren tot gewoontes en dikke boeken. De tips tegen stress die ik veel tegenkwam zijn bijvoorbeeld:
- Dagelijks mediteren
- Bewegen om te ontspannen
- Neem niet te veel hooi op de vork
- Houd je hoofd leeg van gedachten
Dagelijks mediteren
Meditatie en mindfulness draait om aandacht en het trainen van aandacht. Hoewel het simpel klinkt, is het wel echt de basis van deze technieken. Het is een vaardigheid die vele interessante voordelen kent voor zowel beginners als gevorderden met meer dan 1000 uur aan meditatie. Mensen ervaren vaak een gevoel van ontspanning en rust tijdens meditatie. Misschien komt dat wel doordat het piekernetwerk even rustig is. Na zo’n twee maanden mediteren lijkt er zelfs een afname te zijn in de activiteit van je piekerbrein [1]. Zo zou je ook makkelijker je hoofd leeg kunnen houden van gedachten. De effecten en vaardigheden die je als beginner in de meditatie ontwikkelt zijn indrukwekkend maar broos. Om de voordelen te onderhouden en versterken moet er eigenlijk dagelijks gemediteerd worden.
Meditatie is veel onderzocht en overwegend komen daar positieve resultaten uit. Het is alleen wel ontzettend belangrijk om rekening te houden met individuele verschillen en behoeften bij het aanbevelen van meditatie als ontspanningstechniek. Iedereen reageert anders op meditatie. Voor de een werkt het veel beter en sneller dan voor de ander. En meditatie vraagt ook gewoon echt om training. Het probleem met deze 66.000 pagina’s vol met tips voor een stressvrij leven is dat ze meditatie als wondertip voor iedereen wegschrijven. Zo werkt het nou juist niet. Ieders stresssysteem is namelijk uniek en vraagt een eigen aanpak.
Bewegen om te ontspannen
Grappig dat bewegen in zichzelf eigenlijk niet ontspannend is, maar juist inspannend en stressvol. Ten minste, als je kijkt naar de fysieke reactie van het lichaam. Je hart gaat sneller kloppen, je ademhaling versnelt, je spant je spieren aan en gaat misschien wel zweten. Dit zijn allemaal fysieke kenmerken van stress. Wel kun je na het sporten vaak een stukje extra fysiek herstel zien en kan sporten zelf prettig zijn voor mentale ontspanning. Als je sporten wilt gebruiken om te ontspannen is het dus belangrijk dat je na het sporten genoeg tijd neemt om te lummelen. Ga je direct door naar het werk of thuis druk aan de slag, dan blijft de energie in je batterij leeglopen.
Neem niet te veel hooi op de vork
Volgens mij spreekt deze tip wel voor zich toch. Als we minder of niets doen, is er ook niets dat stress oplevert. Dan heb je snel een stressvrij leven. Of niet? En voor hoelang denk je?
Houd je hoofd leeg van gedachten
Ja euh, hoe doe je dat? Dan kun je mensen net zo goed vragen niet aan die roze olifant te denken.. Wedden dat je daar nu aan denkt? Wanneer je een leeg hoofd ‘moet’ hebben, treedt er vaak een soort selffulfilling prophecy op. Je bent dan zo druk met niet mogen denken dat je juist veel denkt en focus en stress ervaart. Aan de andere kant, je zou dit best kunnen trainen door met meditatie en mindfulness aan de slag te gaan.
Tips tegen stress of voor stress?
Er zijn ontzettend veel tips tegen stress, tips voor stressvrij werken, voor een leven zonder stress. Een aantal daarvan hebben we iets uitgebreider besproken. Maar ik denk echt dat we onszelf de verkeerde vraag stellen. Is het doel van deze ontspanningstips daadwerkelijk om te leven zonder stress? Zijn we dan met z’n allen nog steeds massaal op zoek naar een stressvrij leven? Of moeten we andere vragen gaan stellen: Hoe word ik handiger met stress?
“Stress happens when something you care about is at stake. It’s not a sign to run away – it’s a sign to step forward”
– Kelly McGonigal
Deze quote van Kelly McGonigal raakt precies het punt van dit artikel. We voelen stress als iets belangrijk voor ons is. Bij Kana weten we door jaren onderzoek, hoe belangrijk en mooi stress is, want je hebt het ontzettend nodig om te leren, presteren en innoveren. Zo werken we aan wat wij belangrijk vinden: mensen prikkelen met de positieve effecten van stress en innovatieve tools ontwikkelen die mensen heel handig maken met hun eigen stresssysteem!
Tips voor stress
- Ga je eigen stresssysteem ontdekken
- Ontwikkel een positieve stressmindset
- Maak gezonde ritmes tussen stress en ontspanning
Ontdek je eigen stresssysteem
Met onze innovatieve tools Kana VR en Kana Daily life leer je je eigen stresssysteem kennen door te meten met een HRV biofeedback sensor. Je krijgt direct feedback over je eigen stresssysteem waardoor je leert wat jou energie geeft en kost. Je kunt leren je eigen stresssysteem aan te zetten op momenten dat jij stress en focus nodig hebt.
Ontwikkel een positieve stressmindset
Een positieve stressmindset gaat over de overtuiging dat stress positief is. Dat je stress nodig hebt om je doelen te behalen en dat het goed is voor je gezondheid, welzijn en prestaties [2]. Met een positieve stressmindset leer je stress herkennen, erkennen, omarmen en uiteindelijk gebruiken! In deze blog lees je hoe je een positieve stressmindset kunt ontwikkelen.
Maak gezonde ritmes tussen stress en ontspanning
Zet jij je stresssysteem weleens bewust aan omdat je een deadline wilt halen of iets spannend gaat doen? Ik wel! Dat kan op heel veel verschillende manieren:
- 30 seconden maximaal sprinten op de plek
- 20 squats uitvoeren
- binaural beats voor focus luisteren
- je ademhaling versnellen
- aan iets heel spannends denken
Om gezonde ritmes te maken gedurende een (werk)dag wil je jezelf aanzetten, ongeveer een uur werken en dan twee à drie minuten lummelen. Wat kun je dan doen om bewust kort te lummelen?
- de 4-6-1 ademhaling (4 seconden in door de neus, 6 uit door de mond, 1 seconde vasthouden)
- binaural beats voor ontspanning luisteren
- aan een veilige of ontspannende plek denken
- een korte mindfulness oefening
Na die paar minuten lummelen zoek je de stress en focus weer op en ga je weer hard aan het werk!
Ik heb hier een aantal voorbeelden benoemd van korte oefeningen die kunnen helpen om te stressen of te ontspannen. Sommige oefeningen zullen voor jou werken en anderen totaal niet. Dat komt doordat jou stresssysteem uniek is. Dus ga vooral uitproberen en ontdekken wat voor jou goed werkt om te stressen en te herstellen.
Een stressvrij of stressvol leven?
Dan heb ik tot slot nog één vraag aan jou: Wordt het een stressvrij leven in een donkere kamer op bed of gebruik jij je stresssysteem om op te staan voor een stressvol leven vol waarde en betekenis?
Literatuur
- Goleman, D., & Davidson, R. J. (2019). Meditatie: de blijvende effecten op lichaam, geest en hersenen.
- Crum, A. J., Salovey, P., & Achor, S. (2013). Rethinking stress: the role of mindsets in determining the stress response. Journal Of Personality And Social Psychology, 104(4), 716–733. https://doi.org/10.1037/a0031201