Wat is HRV en wat kun je doen om je HRV te verbeteren?
Heb je je weleens afgevraagd hoe het komt dat je soms zo ontspannen en energiek bent, terwijl je een ander moment gestrest en moe bent? Je kunt je antwoord misschien wel vinden in je hartritmevariabiliteit (HRV).
HRV geeft als het ware een kijkje in de keuken van processen rondom stress, ademhaling, slaap en hormoonactiviteit (in je brein). Heel letterlijk is HRV de variatie in tijd (milliseconden) tussen opeenvolgende hartslagen. Je hart klopt niet in een constant tempo. Als je een hartslag van 60 hebt, dan klopt je hart niet iedere keer nauwkeurig op de seconde. Soms zit daar iets meer tijd tussen twee opeenvolgende hartslagen en soms iets minder.
Je autonome zenuwstelsel regelt een beetje je HRV. Dat werkt via allemaal onbewuste zaken in je lichaam die het ook regelt zoals je hartslag, bloeddruk, ademhaling en hormonen. Je autonome zenuwstelsel doet dit met twee systemen, je sympathische zenuwstelsel en je parasympathische zenuwstelsel. Je sympathische zenuwstelsel zorgt ervoor dat je hart sneller gaat kloppen en dat je direct energie hebt, het is je gaspedaal. Je parasympathische zenuwstelsel zorgt ervoor dat je hart trager gaat kloppen en dat je je batterij weer op kunt laden.
Een gezonde HRV is een teken dat je gas- en rempedaal lekker samenwerken, dat je stresssysteem goed functioneert en je gezond bent. Er is geen goede of slechte HRV. Wel is er een hoge en lage HRV. Een hoge HRV betekent dat er veel variatie is in tijd tussen je hartslagen, dat zie je vaak als je iets doet dat je ontspanning geeft: slapen, muziek luisteren, in de zon zitten. Een lage HRV betekent dat er weinig variatie is in tijd tussen je hartslagen, je gaspedaal is ingetrapt. Dat zie je vaak als je stress ervaart, iets spannends doet of iets dat veel energie kost: sporten, presentatie geven, slaapgebrek of ziekte.
Een gezonde HRV gaat samen met een krachtige stresscadans. Je maakt dan gezonde ritmes tussen stress/inspanning en herstel/ontspanning. Dat is heel belangrijk want je kunt niet de hele dag stressen zonder herstel en je krijgt niets gedaan als je de hele dag ontspannen en aan het herstellen bent. Je hebt stress nodig om te ontspannen en je hebt ontspanning nodig om te stressen.
Voor werknemers is een gezonde HRV met een krachtige stresscadans belangrijk. Het zorgt namelijk voor voldoende energie waardoor er gepresteerd en geleerd kan worden op het werk. Maar ook dat werknemers tussendoor en daarna in staat zijn om te herstellen zodat de batterij op tijd opgeladen is. Dat zorgt voor vitale, gezonde en blije werknemers.
Wanneer is het noodzakelijk om aan HRV te werken?
Het interessante van HRV is dat je het bewust kunt beïnvloeden. HRV wordt dan wel automatisch gereguleerd door je autonome zenuwstelsel, maar je hebt nog steeds invloed. Dat is net een beetje als ademhalen. Als je er niet over nadenkt blijf je gewoon ademhalen maar je kunt met bewuste aandacht je ademhaling versnellen of vertragen. Je hebt dus invloed. Dat is interessant want als je handig bent met stress en HRV dan ervaar je daar voordelen van:
- gefocust werken en deadlines halen
- nieuwe dingen leren
- presteren onder druk
- belangrijke taken afronden als er geen deadline is
- bewust herstellen en opladen voor meer energie en focus
- beter slapen
- betere cognitieve functies
- lagere kans op hart- en vaatziekten
- lagere kans op burn-out en/of beter herstel na burn-out
- verbeterde vitaliteit
- beter trainen voor bijvoorbeeld een marathon
- beter herstellen van bijvoorbeeld die marathon
Je kunt werken aan HRV op het gebied van curatie en preventie. Denk daarbij bijvoorbeeld aan werknemers die zijn uitgevallen of dreigen uit te vallen met een burn-out of depressie. Maar interessanter is dat je ook aan HRV kunt werken op het gebied van amplitie. Amplitie gaat over het versterken van alle medewerkers binnen een organisatie, op het gebied van gezondheid en prestatie. In plaats van een klein groepje medewerkers die zijn uitgevallen of dreigen uit te vallen, kun je alle werknemers aanbieden hun HRV te verbeteren.
Wanneer is het dan noodzakelijk om aan HRV te werken? Daar is niet een specifiek moment voor. Het is vooral belangrijk dat een medewerker open staat om te leren en dat het een toegevoegde waarde heeft voor hem of haar. Voor de een is dat op het punt dat ze zijn uitgevallen of dreigen uit te vallen en voor de ander is dat op het punt dat ze realiseren dat ze nog veel meer uit zichzelf kunnen en willen halen.
Wat kun je zelf doen om je HRV te verbeteren?
Je kunt zelf met je HRV aan de slag. Doorgaans verbetert je HRV door een gezonde levensstijl. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan:
- Gezonde voeding met voldoende eiwitten, vetten en koolhydraten
- Drink voldoende water, zo’n 1.5 a 2 liter per dag
- Voldoende slaap, voor velen is dat tussen de 7.5 en 9 uur
- Jezelf overdag ruimte gunnen om even te lummelen en te niksen
- Dagelijks ademhalingsoefeningen zoals 4-6-1 of box breathing
- Ga handig met stress om en laat het voor je werken
Natuurlijk kunnen we je een hele lijst geven met tips om je HRV te verbeteren. Maar laten we eerlijk zijn, je kunt echt niet alles tegelijk toepassen. Dan leg je de druk op jezelf zo hoog dat je HRV zelfs weer kan verslechteren. Wil je met je HRV aan de slag? Kies dan eerst 1 ding om op te focussen. Gaat dit goed en voelt dit ook goed, kies dan een volgend punt toe te voegen aan je routine/leefstijl.
Als we het over HRV verbeteren hebben, krijgen we vaak de vraag: ‘hoe weet ik nou wanneer mijn HRV goed is?’ Daar is geen antwoord op te geven. Dat komt doordat iedere HRV uniek is. Doorgaans geldt wel dat een hogere HRV een indicatie kan zijn van betere gezondheid, maar het is geen gouden regel. Hoe hoog de HRV is om je gezond en fit te voelen verschilt per persoon. Het is in ieder geval belangrijk dat je gaat trainen om je stressbereik te vergroten. Dat betekent dat je zowel hoge (ontspanning) als lage (inspanning) HRV kunt bereiken.
Met HRV biofeedback kun je jouw persoonlijke HRV in kaart brengen en leer je welke activiteiten en onderdelen in je leefstijl wel of niet goed werken voor je stresssysteem. HRV biofeedback is de basis van onze innovatieve Kana tools. Het geeft je objectief inzicht in de werking van jouw persoonlijke stresssysteem.
HRV verbeteren met Kana
Bij Kana ontwikkelen we evidence based en innovatieve tools waarmee je inzicht krijgt in je persoonlijke stresssysteem. Middels HRV biofeedback, een soort HRV training, leer je jouw eigen stresssysteem kennen en leer je hoe je er handig mee wordt. Daarnaast ontwikkel je een positieve stressmindset. Dat helpt je slim om te gaan met stress waardoor je controle hebt en in staat bent om gezonde stressritmes te creëren, te presteren wanneer nodig, sneller te herstellen en je algehele gezondheid te verbeteren.
Het belangrijkste doel van deze tools is het ontwikkelen van een gezonde en krachtige stresscadans. Onder begeleiding van een gecertificeerde Kana Stress Specialist en met behulp van HRV-biofeedback in de Kana tools leer je ritmes maken tussen stress en herstel. De objectieve HRV data geeft waardevolle en krachtige inzichten waarmee je snel ontdekt welke technieken wel en niet voor je werken om te ontspannen of stressen.
Ontdek onze trajecten
We hebben twee smaken innovatieve tools: Kana VR en Kana Daily Life.
Kana VR is een serious virtual reality game met realtime HRV biofeedback. In een veilige en interactieve omgeving leren mensen hun eigen stresssysteem kennen en ermee spelen en ontwikkelen ze een positieve stressmindset.
Kana Daily Life is een app waarmee mensen in hun dagelijkse leven stress beter leren begrijpen met behulp van HRV-metingen. Ze ontwikkelen een positieve stressmindset en leren stress slim in te zetten en daarna maximaal te herstellen.
Kana VR binnen jouw organisatie
Wil je Kana VR binnen jouw organisatie aanbieden aan je werknemers? Dan zijn er twee mogelijkheden. De eerste mogelijkheid is om intern bij je organisatie een of meerdere professionals op te leiden tot gecertificeerd Kana VR Specialist. Het voordeel van een Kana Specialist in huis is dat hij/zij beschikt over de juiste expertise. Iedere Kana Specialist is namelijk uniek doordat hij/zij de eigen expertise(s) combineert met onze kennis over stress, HRV en mindset.
De andere mogelijkheid is om contact te zoeken met een gecertificeerde Kana VR Specialist bij jou in de buurt. Hij of zij kan samen met jou kijken naar de behoeften en een gepast programma faciliteren om je werknemers handig te maken met stress middels HRV trainen in Kana VR.
Hoe ziet een Kana VR traject er meestal uit?
Doorgaans start een Kana VR specialist zonder intake direct met een sessie spelen. Op die manier leert de specialist de deelnemer kennen zonder voorkennis of oordelen. Na een sessie gaat de specialist in gesprek met de deelnemer over zijn of haar hulpvraag en beoogde doelen van het traject. Afhankelijk van de hulpvraag zijn 1 tot 5 sessies effectief. Een belangrijk onderdeel van de gesprekken na een speelsessie is het maken van de koppeling van het spel naar de realiteit.
Kana Daily Life binnen jouw organisatie
Wil je Kana Daily Life binnen jouw organisatie aanbieden aan je werknemers? Dan zijn er weer twee mogelijkheden. De eerste mogelijkheid is om intern een professional op te leiden tot gecertificeerd Kana Daily Life Specialist. Het voordeel daarvan is dat de specialist je organisatie kent en die expertise kan gebruiken in de begeleiding en coaching van werknemers. De andere optie is het inhuren van een gecertificeerde Kana Daily Life Specialist van buiten jouw organisatie.
Hoe ziet een Kana Daily Life traject er meestal uit?
Voor Kana Daily Life bieden we een groepstraject van 12 weken aan: Het Kana Daily Life Kickstart programma. Een groep van 8 tot 20 werknemers kan tegelijk beginnen aan een traject. Het programma start met een kick-off inclusief psycho-educatie over stress, HRV en het brein, kennismaking met de app en elkaar en het stellen van de eerste doelen. Deelnemers gaan dan aan de slag met een 4-weeks programma in de Kana Daily Life App. Met een eigen sensor en app maken ze dagelijks metingen en leren ze hun eigen stresssysteem kennen. Na vier weken vindt een eerste intervisie plaats met de hele groep. Deelnemers kunnen dan vragen stellen en ervaringen uitwisselen. Na ongeveer twaalf weken vindt een tweede en afsluitende intervisie plaats met de gehele groep. Voor de eerste intervisie en tussen de eerste en tweede intervisie vinden 1-op-1 momenten met deelnemer en specialist plaats. Die dienen voor persoonlijke vragen, ontwikkeling en hulp met de juiste doelen stellen.
Meetbare trajecten
Voor je werknemers kun je resultaten verwachten op het gebied van energie, gezondheid, prestaties, vitaliteit, productiviteit en welzijn. Wij faciliteren mogelijkheden om verschillende parameters uit te meten met een nulmeting bij de start van een traject en eindmeting na afloop van een traject. Je kunt dan denken aan stressmindset, bevlogenheid, veerkracht en werkplezier. Vraag vooral naar de mogelijkheden op dit gebied, dan denken we graag met je mee.
Mogelijkheden met Kana tools zijn simpel en ook oneindig personaliseerbaar. Kennis over het eigen stresssysteem (en dat van collega’s), handig zijn met stress en een positieve stressmindset zorgt voor begrip, betere communicatie en productievere werknemers.
Neem vrijblijvend contact op
Wil je investeren in je werknemers en hun vitaliteit, gezondheid en prestaties bevorderen? Dat kan door HRV te verbeteren met behulp van onze innovatieve Kana tools. We vertellen je er graag meer over in een gratis meedenkgesprek. In zo’n gesprek mag je het volgende verwachten:
- Een enorm leuke kennismaking met elkaar en Kana
- We bespreken je huidige situatie en kijken naar een ideale oplossing
- We kijken of/hoe Kana tools bij jouw organisatie passen
Plan hier direct je gratis meedenkgesprek
Liever eerst mail- of telefonisch contact, dat kan via lieke@kana.care of bel naar +31 58 216 178 1.