Eustress en Distress, euhh wat betekent dat precies?

Je persoonlijke doelen of waarden zijn in het gedrang, je hartslag en ademhaling versnellen, je spieren spannen zich aan en je HRV gaat omlaag. Je hebt stress, Yes! Stress is een reactie van het lichaam op een veranderende situatie om in balans te blijven. Dat kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben. 

Daar zijn speciale termen voor. Misschien heb je ze al eens voorbij zien komen: distress en eustress. Distress is een vorm van stress met negatieve gevolgen voor ons welzijn. Eustress is een vorm van stress met positieve gevolgen voor ons welzijn. Althans dat is een makkelijke omschrijving van de twee vormen. Want duiken we de wetenschappelijke literatuur in, dan zien we eigenlijk heel veel onduidelijkheid over wat precies distress en eustress is. 

Ik neem je mee. Hans Selye is een wetenschapper die de term ‘stress’ (bij mensen) bekend maakte bij het grote publiek. Dat was rond 1936-1946. Na heel veel onderzoek op het gebied van stress (zo’n 40 jaar lang) concludeerde Selye dat er veel verschillende effecten van stress zijn. Daarom bedacht hij de termen ‘distress’ en ‘eustress’. Het idee was dat hij met deze termen onderscheid kon maken tussen positieve en negatieve stressreacties. Maar hij gebruikte distress en eustress ook om onderscheid te maken tussen een negatieve of positieve stressor – oorzaak van stress. Het is dus onduidelijk of het nu gaat om de oorzaak of de reactie van stress. Zo invloedrijk als Selye was, heeft bijna niemand in de wetenschap na hem goed gekeken naar de definities van en verschillen tussen distress en eustress. Dat zorgt voor onduidelijkheid en een variatie aan definities. 

Aan de ene kant is er een groep wetenschappers die eustress en distress definiëren als het resultaat van de lichamelijke reactie op stress. Aan de andere kant zijn er een aantal wetenschappers die eustress en distress meer zien als een cognitieve reactie op stress. Dus met positieve gevoelens en fysieke gezondheid bij eustress en negatieve gevoelens en fysieke gezondheid bij distress. Volgens deze wetenschappers is de belangrijkste factor die bepaalt of een stressor zorgt voor eustress of distress, hoe iemand naar een situatie kijkt en interpreteert. Dat kun je wel een beetje vergelijken met de stressmindset. Dus kijkt iemand positief of negatief naar stress/de situatie. Dat heeft gevolgen voor welzijn en mentale en fysieke gezondheid.

Wat distress en eustress nu exact is, blijft onduidelijk. De ene wetenschapper zegt dat we de termen beter kunnen afschaffen en het beste gewoon ‘stress’ kunnen gebruiken. Terwijl de andere nog wel een definitie geeft: distress zorgt ervoor dat mensen zich minder goed kunnen aanpassen aan een situatie en eustress zorgt ervoor dat mensen juist adaptiever worden. 

Ik denk dat we met beide conclusies wat kunnen. Wij zullen vooral ‘stress’ blijven gebruiken en focussen op de positieve effecten van stress. Want daar gaat het uiteindelijk om toch? Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om (meer) positieve effecten van stress te ervaren:

• Kana VR spelen om je stresssysteem te ontdekken en handig te worden met stress.
• Kana DL gebruiken om in je dagelijkse leven jouw stresssysteem te ontdekken en handig te worden met stress.
• Daag jezelf uit. Doe iets dat je leuk vindt en net buiten je comfortzone ligt. 
• Zet een concreet doel voor jezelf.
• Gun jezelf een pauze en een moment van ontspanning. Stress is hartstikke gezond maar wel in stresscadans. Dus wissel stress en ontspanning af en ervaar de positieve effecten! 

Wil je zelf gebruikmaken van Kana VR of Kana Daily Life? Kijk eens op onze website of er een Kana Specialist bij jou in de buurt is. Wil je andere mensen helpen meer positieve effecten van stress te ervaren? Word Kana VR en/of Kana Daily Life Specialist. Wil je je medewerkers meer positieve effecten van stress laten ervaren? Neem dan contact op met Lieke en Afke en vraag naar de mogelijkheden! 

Literatuur

• Vašků, J. B., Lenárt, P., & Scheringer, M. (2020). Eustress and distress: neither good nor bad, but rather the same? BioEssays, 42(7). https://doi.org/10.1002/bies.201900238
• Kupriyanov, R., & Zhdanov, R. (2014). The Eustress Concept: Problems and Outlooks. World Journal of Medical Sciences, 11(2). https://doi.org/10.5829/idosi.wjms.2014.11.2.8433