Wat is HRV?

Als je niet beter weet dan lijkt het alsof je hartslag tussen elke slag een gelijk ritme heeft. Bij bijvoorbeeld een hartslag van 60 slagen per minuut, verwacht je precies iedere seconde een hartslag. Niets is minder waar…

Wanneer je het ritme van je hartslag precies gaat meten, zul je ervaren dat er bijna nooit een gelijk aantal milliseconden tussen twee hartslagen zit. Het verschil in tijd in milliseconden tussen de hartslagen noemen we HRV, kort voor HartRitmeVariabiliteit. Bij lage variatie is je systeem meer gestrest en bij hoge variatie is je systeem juist meer ontspannen.

HRV wordt gereguleerd door je autonome zenuwstelsel, het systeem dat alle automatische functies in je lichaam regelt zoals hartslag, ademhaling en spijsvertering. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee takken, de sympathicus, ofwel je gaspedaal, en de parasympathicus, ofwel je rempedaal.

Wegrennen voor een grote beer? Een spannende presentatie geven? Een belangrijke deadline halen? Daar gebruik je je gaspedaal voor, die zorgt ervoor dat je ‘aan’ staat, dat je stress hebt, kunt presteren en snel kunt reageren. Het indrukken van je gaspedaal kost energie en zet daarom processen als spijsvertering en celherstel op een lager pitje. Te veel gas geven kan leiden tot afbraak en daarom is het belangrijk om op tijd te herstellen en de rem in te drukken.

Het gemene virus verslaan? Herstellen na een sessie in de gym? Overzicht verkrijgen? Daar gebruik je je rempedaal voor, die zorgt ervoor dat je kunt ontspannen en herstellen, dat je kalm bent en kunt groeien. Wanneer je je rem indrukt gaat er juist extra energie naar de processen als spijsvertering en celherstel. Te veel remmen kan echter je productiviteit verlagen, daarom is het belangrijk om op tijd weer gas te geven en lekker te stressen en focussen.

Zo zie je dat het maken van ritmes tussen lage en hoge HRV, en dus stress en ontspanning, belangrijk is. Je sympathicus en parasympathicus wisselen elkaar constant af en zijn zo op zoek naar de balans in je lichaam. Soms vraagt dat meer gas en soms meer remmende activiteit. HRV geeft je op een snelle, niet-invasieve manier belangrijke inzichten in de werking van je gas- en rempedaal, en daarmee een uniek inkijkje in je stresssysteem.